بسمه تعالی
بهداشت روانی
مقدمه
هر ساله به مناسبت یاد آوری و گرامی داشت مقوله سلامت روان و اهمیت آن در سلامت افراد و جامعه ای که در آن زندگی می کنند هفته ای با نام هفته بهداشت روانی نام گذاری و برنامه هایی از طرف مجامع بهداشتی و روانپزشکی و روان شناسی وآموزش و پرورش که در صف مقدم مسایل مرتبط با جوانان " نوجوانان وکودکان قرار دارند و شاید بیشترین آسیب های روانی در سنین آموزش رسمی و مدرسه ای رخ می دهد و متولیان تعلیم و تربیت باید بیشترین توجه و حساسیت را نسبت به این مقوله مهم نشان دهند اجرا می شود
گرچه توجه به مسایل مرتبط با سلامت روان صرفا با گرامی داشت و یادآوری آن نباید به بوته فراموشی سپرده شده و در واقع هر روز و هر هفته متولیان امر آموزش و پرورش و سایر مسولان و مجامع روان شناسی و روان پزشکی بطور جدی و مستمرا اهتمام خود را برای ارتقا سطح کمی و کیفی بهداشت روانی جامعه مصروف نمایند
مقاله حاضر به همین مناسبت از طرف گروه پرورشی و مشاوره و نربیت بدنی مجنمع آموزشی امام خمینی (ره)در کشور سوریه در اختیار همه مخاطبان خصوصا خانواده های محترم دانش آموزان این مجتمع قرار می گیرد
معنی و مفهوم بهداشت روانی
سازمان جهانی بهداشت " بهداشت روانی را چنین تعریف می کند " " فرایند توانا سازی مردم برای بهبود افزایش تسلط بر سلامتشان "
متخصصان بهداشت , بهداشت روانی را به این صورت تعریف کرده اند:
علم و هنر کمک به مردم برای تغییر شیوه زندگیشان به منظور رسیدن به کمال مطلوب سلامتی
تعاریف متعدد دیگری نیز از بهداشت روانی در منابع وجود دارد که البته از حوصله این مقاله و خواتتدگان آن خارج است
آن چه که از مجموع تعاریف دریافت می شود آن است که جهت و هدف اصلی در مقوله بهداشت روانی مفهوم و اهمیت پیشگیری است بر خلاف تصور بسیاری از افراد که عمدتا موضوع بهداشت روانی را امراض یا مبحث اختلالات روانی می دانند
ضرورت های بهداشت روانی
انسان بر اساس اصل خلقت خداوندی موجودی دو گانه و با ابعاد جسمانی و روانی آفریده شده است لذا به همان میزان که سلامت جسمانی برای رشد و نکامل مادی او
اهمیت پیدا می کند اگر نگوییم خیلی ولی بیشتر از آن سلامت روانی و کارکرد های روان شناختی می تواند در رشد و تعالی روحی او قرب به خداوند ارتباط مناسب با خود و دیگران موثر باشد
در قرون گذشته انسان ها بیش تر به خاطر بیماری های میکروبی و عدم بهداشت جسمانی یا حوادث طبیعی می مردند در حالی که امروزه مرگ ها عمدتا در نتیجه روش های غلط زندگی ,فشلرهای روانی و تبعات و نتایج حاصل از آن است
مصرف بش از اندازه قرص های مسکن ,رو آوری به سمت مواد مخدر و افیونی و افسردگی و پیامد های ناشی از آن مثل کم کاری ,ارتباط نامناسب با دیگران وسایر عوارض همگی موید ضرورت توجه به مقوله بهداشت روانی در سطح پیشگیری و درمان است
در صورت بی توجهی به تدریج انرژی روانی تحلیل رفنه یا در جهت منفی عوارض اجتماعی یا فردی ایجاد می کند
جامعه نیازمند افرادی سالم با نشاط ,پر انرژی است خلاقیت ,تولید ,روایط انساتی سالم تنها در گرو سلامت فرد امکان پذیر است
انسان ناسالم ,عصبانی و پرخاشگر هم به خود آسیب خواهد رساند و هم به دیگران
بر حلاف بیماری های جسمانی که عمدتا شخص را درگیر میکند و ارتباطی با افراد دیگر ندارد در بیماری ها و آسیب های روانی اطرافیان مستقیم یا غیر مستقیم از آن
تا ثیر می پذیرند اگر فردی را شاد ببینید شادی او شما را شاد می کند و اگر شاهد ناراحتی فردی باشید ناخود اگاه در روحیه شما تاثیر خواهد گذاشت و نمی توانید به سادگی از کنار آن بگذرید
مشحصه های بهداشت روانی و شخصیت سالم
در زندگی و روابط انسان ها ,معیارهایی وجود دارد که به بهداشت روان کمک می کند و در زیر به برخی از آنها اشاره می گردد
1- صداقت در رفتار : افرادی که بین نیت درونی آنها با رفتار بیرونی شان هماهنگی بیش تری باشد از سلامت روانی بهتری برخوردارند مثلا فردی که دروغ می گوید بخش زیادی از انرژی روانی او صرف فاش نشدن دروغ خواهد شد
2- پذیرش ضعف و شکست های خود : جهت کمک به بهداشت روان لازم اسن شکست ها را به عدم تلاش نسبت دهیم نه به عدم توانایی
3- انعطاف پذیری : زندگی اجتماعی پستی ها و بلندی ها,بدی ها و خوبی ها ,خیر ها و شرها را دارد لذا لازم است انسان ظرفین پذیرش تغییرات را داشته باشد ,زیرا باعث کمک به بهداشت روان می گردد
4- توانایی نه گفتن :در مقابل خواسته های غیر منطقی خود و دیگران توانایی نه گفتن را داشنه باشیم و کارها را بر اساس رضاین خاطر درونی خود انجام دهیم نه به خاطر رضایت دیگران
5- داشتن قاطعیت : رفتار قاطعانه را روزانه تمرین کنیم و بدون عصبانیت و پرخاشگری و با استفاده از ارتباط کلامی مناسب از حق خود دفاع نماییم
6- دوری از فرض های غلط ذهنی :فردی که با خوش رویی با دیگران رفتار نمی کند این مساله باعث می شود که دیگران نیز همان واکنش را با او داشته باشند ,لذا به این تصور در می آید که دیگران از او بدشان می آیند و او را دوست ندارند
7- ورزش ,ورزش علاوه بر این که امید به زندگی بهتر را بیش تر می کند ,بلکه زنجیره تفکرات منفی را نیز فطع می کند
دفتر مشاوره مجتمع آموزشی امام خمینی(ره)سوریه دمشق